Sợ giặc được thăng quan

Năm Đại An đầu tiên (1209), được nhận Thế tập Mưu khắc, trở lại làm Tri Đại Hưng phủ sự, rồi ra làm Tri Thái Nguyên phủ; trở lại làm Tây Kinh lưu thủ, Hành Xu mật viện, kiêm An phủ sứ. Hồ Sa Hổ đưa 7000 tinh binh giao chiến với quân Mông Cổ ở phía bắc Định An, chiều tối bỏ trốn trước tiên, khiến quân Kim tan rã. Hồ Sa Hổ chạy đến Úy Châu, chiếm đoạt 5000 lạng bạc trong quan khố cùng các thứ quần áo vật dụng, cướp ngựa của dân; cùng gia quyến chạy vào Tử Kinh quan, đánh đòn đến chết Lai Thủy lệnh. Đến Trung Đô, triều đình không hỏi gì cả; còn được thăng làm Hữu phó nguyên soái, quyền Thượng thư tả thừa. Hồ Sa Hổ càng không e dè, tự xin 2 vạn bộ kỵ đi đồn trú Tuyên Đức Châu; được giao cho 3000, lệnh đi đồn trú Quy Xuyên.

Bãi chức rồi phục chức

Tháng giêng ÂL năm Sùng Khánh đầu tiên (1212), Hồ Sa Hổ xin dời đồn Nam Khẩu đi chỗ khác, gởi thư cho Thượng thư tỉnh rằng: "Quân Mông Cổ đến thì hẳn là không thể chống lại; tấm thân này không đáng tiếc, nhưng 3000 quân thì làm được gì, 12 cửa quan, 2 cung Kiến Xuân, Vạn Ninh [2] sẽ không giữ được." Triều thần ghét lời ấy, kể ra 15 tội, nên bị bãi chức về vườn.

Năm sau (1213), lại được triệu về Trung Đô, tham gia bàn bạc việc quân. Tả gián nghị đại phu Trương Hành Tín phản đối, Thừa tướng Đồ Đan Dật cũng cho rằng không dùng được, đế bèn thôi. Hồ Sa Hổ kết thân với bọn nội thị, được họ khen ngợi. Tháng 5 ÂL, có chiếu cấp cho một nửa bổng lộc dành cho chức Lưu thủ, được tham gia bàn bạc việc quân. Trương Hành Tín lại can, đế lại thôi. Hồ Sa Hổ rốt cục vẫn được đế sử dụng, ban kim bài, làm quyền Hữu phó nguyên soái, nắm 5000 Vũ Vệ quân đồn trú ở phía bắc Trung Đô.

Dấy binh chiếm hoàng cung

Hồ Sa Hổ cùng đồng đảng là bọn Kinh lịch quan Văn Tú cục trực trưởng Hoàn Nhan Xú Nô, Đề khống túc trực tướng quân Bồ Sát Lục Cân, Vũ Vệ quân kiềm hạt Ô Cổ Luận Đoạt Lạt mưu làm loạn. Khi ấy, đế phái sứ giả đến trách Hồ Sa Hổ chỉ ham săn bắn, không lo việc quân. Hồ Sa Hổ nổi giận giết chết sứ giả, rồi phao lên rằng Tri Đại Hưng phủ Đồ Đan Nam Bình cùng con trai là Hình bộ thị lang, Phò mã đô úy Một Liệt mưu phản, nên phụng chiếu thảo phạt. Thông gia với Nam Bình là Phúc Hải làm biệt tướng, đang đồn trú ở phía bắc thành, Hồ Sa Hổ lừa Phúc Hải gặp mặt để bắt giữ.

Chưa đến canh 5 ngày 15 tháng 8 ÂL, Hồ Sa Hổ chia quân làm 3 cánh, theo cửa Chương Nghĩa mà vào, tự nắm một cánh theo cửa Thông Huyền mà vào. Trước đó, Hồ Sa Hổ sợ trong thành có quân ra chống lại, bèn sai một kỵ binh đến trước cửa Đông Hoa gọi lớn: "Quân Mông Cổ đã đến, hãy ra đánh giặc!" Đến nay cũng sai một kỵ binh làm như vậy. Hồ Sa Hổ sai Đồ Đan Kim Thọ triệu Tri Đại Hưng phủ Đồ Đan Nam Bình. Nam Bình gặp Hồ Sa Hổ ở Phú Nghĩa phường phía tây cửa Quảng Dương, Hồ Sa Hổ cầm thương đâm ông ta ngã ngựa, Kim Thọ xông đến chém chết ông ta. Lại sai Ô Cổ Luận Đoạt Lạt triệu Một Liệt đến giết đi. Phù bảo chi hậu Thiện Dương, Hộ vệ thập nhân trưởng Hoàn Nhan Thạch Cổ Nãi nghe tin có loạn, vội 500 quân người Hán đến cứu, bị phản quân đánh bại và giết chết. Hồ Sa Hổ đến cửa Đông Hoa, gọi Thân quân bách hộ Đông Nhi, ngũ thập hộ Bồ Sát Lục Cân (cùng tên, khác người), đều không đáp lại; hứa cho làm các chức quan Thế tập Mãnh an, Tam phẩm chức sự, cũng không đáp lại. Gọi đến Đô điểm kiểm Đồ Đan Vị Hà, ông ta trèo thành ra gặp. Hồ Sa Hổ chất củi đốt cửa, đồng thời bắc thang lên thành. Hộ vệ Tà Liệt, Khất Nhi, Thân quân Xuân Sơn mở cửa đón Hồ Sa Hổ vào cung. Hồ Sa Hổ lấy đồng đảng thay hết túc vệ, tự xưng Giám quốc đô nguyên soái, vào ở Đại Hưng phủ, bày quân trấn giữ. Gấp triệu Đô chuyển vận sứ Tôn Xuân Niên đem bạc, tiền thưởng cho Kim Thọ, Đoạt Lạt cùng binh sĩ, kể cả tôi tớ ở Đại Hưng phủ. Đêm ấy, gọi kỹ nữ đến để cùng đồng đảng tiệc tùng. Hôm sau, đem quân bức đế ra giam giữ tại Vệ để (nơi ở của Túc vệ), gọi tả thừa tướng Hoàn Nhan Cương đến mà giết đi. Hồ Sa Hổ chưa biết làm gì, thừa tướng Đồ Đan Dật khuyên lập Hoàn Nhan Tuần, ông đồng ý.

Khi ấy, con trưởng của Tuần là Hoàn Nhan Thủ Trung đang ở Trung Đô, Hồ Sa Hổ dùng nghi lễ dành cho Hoàng thái tử đón ông ta vào Đông cung. Đòi Phù bảo lang đồ Đan Phúc Thọ đem phù bảo bày ngoài thềm Đại Hưng phủ; mượn phù bảo của Hoàng đế để ban chức cho Hoàn Nhan Xú Nô làm Đức Châu phòng ngự sứ, Ô Cổ Luận Đoạt Lạt làm Thuận Thiên quân tiết độ sứ, Bồ Sát Lục Cân làm Hoành Hải quân tiết độ sứ, Đồ Đan Kim Thọ làm Vĩnh Định quân tiết độ sứ, ngoài ra còn có đến vài mươi đồng đảng khác. Đòi Lễ bộ lệnh sử Trương Hảo Lễ đúc ấn Giám quốc nguyên soái, Hảo Lễ nói: "Từ xưa không có Giám quốc khác họ." Bèn thôi. Sai bọn Phụng ngự Hoàn Nhan Hốt Thất Lai 3 người, Hộ vệ Bồ Tiên Ban Để, Hoàn Nhan Xú Nô 10 người đi đón Hoàn Nhan Tuần ở Chương Đức. Sai hoạn quan Lý Tư Trung giết đế ở Vệ để. Rút hết quân đội biên thùy về Bình Châu thuộc Trung Đô, kỵ binh về đồn trú Kế Châu, chẳng còn ai bảo vệ binh thùy nữa!